Styczniowe premiery

Początek roku zwykle nie obfituje w wiele książkowych nowości i nie inaczej będzie w styczniu 2022. W tym miesiącu do sprzedaży trafią ledwie trzy pozycje, ale za to każda zapowiada się ciekawie. Pora napisać o nich coś więcej.                                                                        Zaczynamy od kolejnej górskiej nowości od Wydawnictwa Agora. 12 stycznia ukaże się nowa książka Krzysztofa Wielickiego „Solo. Moje samotne wspinaczki”. Jak wskazuje tytuł publikacji, będzie to opowieść słynnego polskiego himalaisty o jego samotnym zdobywaniu szczytów. Konkretnie chodzi o siedem szczytów: Broad Peak, Lhotse, Dhaulagiri, Makalu, Annapurna, Sziszapangma, Nanga Parbat. Autor wraca do swoich osiągnięć, by opowiedzieć o nich po raz kolejny, ale tym razem okrasza całość refleksjami na temat kondycji człowieka, gór, partnerstwa, samotności. „Czy samotność w górach jest głębsza, pełniejsza, bardziej dojmująca? Pomaga czy przeszkadza? Paraliżuje, czy da się ją oswoić? Czegoś uczy, a może dodaje jedynie strach do ciszy i pustki?” – zgodnie z opisem na te pytania odpowiedź powinniśmy poznać w książce. Nie będzie ona bardzo obszerna – liczy 240 stron, a jej okładkowa cena to 44,99 zł. Jestem bardzo ciekaw, czy poza przemyśleniami Wielickiego, znajdzie się w niej coś więcej niż to, co poznaliśmy w wydanej w 2019 roku biografii „Wielicki. Piekło mnie nie chciało”. Wkrótce na blogu recenzja pierwszej tegorocznej publikacji, więc czytelnicy bloga dowiedzą się, czy jest na co czekać.

Kolejna z premier tego miesiąca to coś dla fanów historii futbolu, w szczególności z Małopolski i Krakowa. 12 stycznia rozpocznie się wysyłka zakupionych w przedsprzedaży pozycji „Trzeci Mistrz z Krakowa – 100 lat RKS Garbarnia Kraków”. Tę datę należy przyjąć zatem za termin premiery. Autorem publikacji o piłkarskim mistrzu Polski z 1931 roku jest Norbert Tkacz, który ma na swoim koncie współtworzenie takich pozycji jak „Mistrzowie bez tytułu. Legenda Złotej Jedenastki” (z Danielem Karasiem), „Jak to było naprawdę. Niezwykłe opowieści sportowe” (z całą plejadą autorów-dziennikarzy sportowych) oraz „Euro 1960-2020. Historia piłkarskich mistrzostw Europy” (z Tomaszem Gawędzkim). W pisaniu o sporcie Tkacz nie jest więc nowicjuszem, co pozwala liczyć na niezłą lekturę. Na 200 stronach „w ujęciu ogólnym” przedstawiona została historia klubu, który w minionym roku świętował 100-lecie. Książka zawiera dużą liczbę ilustracji, a podzielona została na dziewięć rozdziałów poświęconych poszczególnym latom funkcjonowania klubu. Okładkowa cena publikacji nie jest najniższa – to 149 zł, ale jeśli ktoś do końca 2021 roku zamówił tę pozycję w przedsprzedaży, mógł liczyć na 14 zł zniżki. Teraz obowiązuje już cena regularna, a książkę można zamawiać pod tym linkiem. Za wypuszczenie na rynek tej pozycji odpowiada Dom Wydawniczy Rafael.

Marcowe premiery (cz. 2)

W drugiej części miesiąca sporo dobrego czeka na fanów piłki nożnej. Ale nie tylko! Wydawnictwo SQN zadbało o to, żeby nie nudzili się także kibice niszowych w Polsce dyscyplin: snookera i hokeja. Książki legend obu sportów urozmaicą nieco mocno futbolowy krajobraz końca marca. Dobra wiadomość jest jedna – znów będzie co czytać!

Zaczynamy od książki, która swoją premierę miała dosłownie chwilę temu, bo 15 marca. „Interesting. Autobiografia legendy snookera” to druga publikacja dla fanów bil pędzących po zielonym płótnie. W maju 2015 roku ukazały się w Polsce wspomnienia Ronniego O’Sullivana, zdecydowanie najpopularniejszego obecnie snookerzysty świata. Po nim Wydawnictwo SQN zdecydowało się na kolejnego gracza, który swego czasu wiódł prym przy stole. Steve Davis był niekwestionowanym liderem światowego rankingu w latach 80. (przez siedem lat nieprzerwanie dzierżył miejsce na szczycie!) i stworzył podwaliny wielkiego snookera znanego dziś kibicom na całym świecie. Gdyby nie jego sukcesy, być może ta dyscyplina nigdy nie stałaby się międzynarodową rozrywką, tylko sportem wąskiej grupy pasjonatów w Wielkiej Brytanii. Davis wyniósł snooker na inny poziom i nic dziwnego, że to właśnie jego książka ukazuje się w naszym kraju jako następna. „W tej książce Steve Davis mówi o swojej drodze na szczyt, wspomina mecze, które przeszły do legendy, i opowiada o największych rywalach. Interesting to pozycja obowiązkowa dla każdego, kto chciałby poznać historię ikony tej dyscypliny i odkryć fascynujące kulisy WIELKIEGO SNOOKERA” – tak zapowiadają liczącą 432 strony pozycję wydawcy, podkreślając, że w publikacji znajdziemy coś więcej niż tylko przebieg kariery Brytyjczyka. Okładkowa cena książki to standardowe 39,90 zł, jednak w księgarni internetowej LaBotiga.pl już teraz można znaleźć ten tytuł w atrakcyjnej cenie 25,94 zł.

Zanim powstała liga

Niełatwo, pisząc o historii sportu, stworzyć coś absolutnie oryginalnego, świeżego i wyjątkowego. Okazuje się jednak, że jeśli się chce, nie jest to rzeczą niemożliwą. Udowodnił to Paweł Gaszyński, tworząc cykl książek pod tytułem „Zanim powstała liga. Almanach rozgrywek piłkarskich w Polsce w latach 1919-1926”. 3 czerwca na rynku ukazał się drugi tom serii, poświęcony sezonowi 1920.

Autor cyklu wpadł na genialny w swojej prostocie, ale zarazem wymagający ogromnych nakładów pracy pomysł. Postanowił zebrać i opisać wszystkie możliwe mecze piłkarskie, które w latach 1919-1926 rozegrano w Polsce. Nie chciał się skupiać wyłącznie na spotkaniach najważniejszych, o których informacje można znaleźć w innych opracowaniach. Zdecydował się opisać każdą potyczkę, nawet tę o mistrzostwo klasy B. Jakby tego było mało, nie poszedł wcale na skróty. Mógł oczywiście oprzeć się wyłącznie na publikacjach innych autorów, regionalnych monografiach czy różnych rocznikach, ale chciał sam zrobić wszystko od początku. Przeprowadził więc ogromną kwerendę wszystkich możliwych gazet, które pisały o rozgrywkach piłkarski w wybranym okresie. Dzięki temu każdy mecz, o którym pisze w swoich książkach, każdy wynik i każda informacja poparte są źródłem. Nic nie jest bezmyślnie przepisane z wcześniej wydanych opracowań, więc serię „Zanim powstała liga” pod względem rzetelności uznać trzeba za absolutne arcydzieło. Nie tylko z tego powodu cały cykl, jak i drugi jego tom, ocenić należy bardzo wysoko.

Tytaniczna praca

W najnowszej książce serii opisanych zostało 487 meczów, które zostały rozegrane w 1920 roku. To znaczna różnica w porównaniu z rokiem wcześniejszym, gdyż wtedy spotkań było ledwie 184. Z każdym kolejnym tomem meczów będzie więcej i aż strach pomyśleć, jak obszerna może być następna publikacja, nie mówiąc już o tej, która dotyczyć będzie roku 1926. Już drugi tom stwarza wrażenie grubego tomicha, gdyż liczy blisko 450 stron, co przy 160 stronach premierowego opracowania wygląda imponująco. Przeglądając książkę, można się tylko domyślać, jak ogromną pracę wykonał Paweł Gaszyński. Dość powiedzieć, że sama bibliografia liczy dobrych kilkaset (sic!) pozycji i zajmuje dokładnie 20 (sic!) stron. Ktoś ma jeszcze wątpliwości, co do rzetelności tej książki? Jeśli tak, to dodam tylko, że przypisów jest dokładnie 742. Uff…

KONKURS: Wygraj pakiet książek serii "Zanim powstała liga"!

Jakiś czas temu Paweł Gaszyński postanowił "udokumentować każde kopnięcie piłki na ziemiach polskich w latach 1919-1926". Efektem tego seria "Zanim powstała liga", która do tej pory doczekała się dwóch pierwszych części. Teraz oba tomy z dedykacją autora możecie wygrać w konkursie na blogu.

O wyjątkowej serii Paweł Gaszyński w listopadzie ubiegłego roku opowiadał w wywiadzie dla bloga. Od dłuższego czasu przymierzam się do zrecenzowania drugiego tomu, który został poświęcony sezonowi 1920, ale zadanie nie jest łatwe. Książka liczy bowiem ponad 440 stron, więc jej przeczytanie wymaga poświęcenia sporej liczby godzin. Nie mam jednak wątpliwości, że warto to zrobić. Skąd ta pewność? Po lekturze premierowej publikacji, która spotkała się z ciepłym przyjęciem środowiska historyków piłkarskich i, zdaniem niektórych, zasłużyła nawet na miano najlepszej sportowej książki ubiegłego roku.

"Chciałbym kiedyś skrobnąć coś o śląskiej piłce" - wywiad z Pawłem Czado

Z Pawłem Czado spotkałem się w katowickiej redakcji
"Gazety Wyborczej", w której na co dzień pracuje
jeden z najbardziej znanych śląskich dziennikarzy sportowych

Paweł Czado od najmłodszych lat zbiera książki i różne inne rzeczy poświęcone futbolowi. Dziennikarz "Gazety Wyborczej" dorobił się nawet własnego pokoju piłkarskiego, w którym trzyma sportową literaturę i prasę. Oprócz kolekcjonowania różnych pozycji, twórca popularnego "Czadobloga" zajmuje się także ich pisaniem, choć sam stworzone przez siebie dzieła nazywa skromnie "broszurkami". W wywiadzie dla bloga autor m.in. biografii Edwarda Szymkowiaka opowiada, że intensywnie myśli nad porządną książką o śląskim futbolu, ale na razie nie chce składać żadnych deklaracji.

- Pamięta Pan swoją pierwszą książkę sportową?

Pierwsza książka sportowa? Hmm… zastrzelił mnie Pan tym pytaniem (śmiech). To musiało być dosyć dawno, pewnie na początku lat osiemdziesiątych. Ale co to mogło być…? Wiem! Pierwszą książkę sportową kupiłem przy okazji mistrzostw świata w 1982 roku. Nie pamiętam już autora, ale na pewno było to coś o rozgrywanym w Hiszpanii mundialu. Uwielbiałem tę książkę, przeczytałem ją chyba z pięćdziesiąt razy – skończyłem i zaczynałem od nowa, potem jeszcze raz i kolejny… Tak się przez to zniszczyła, że musiałem oddać ją do introligatora. Mam ją zresztą do dziś, gdyż wręcz „zasysam” wszystko, co dotyczy piłki nożnej: literaturę czy różne pamiątki, często właśnie z czasów dzieciństwa. Dorobiłem się nawet własnego pokoju piłkarskiego, w którym trzymam te wszystkie rzeczy. Nikt nie ma tam wstępu, nawet mój pies wie, że ma tam nie wchodzić. Książka o mistrzostwach świata w Hiszpanii była więc tą pierwszą. Pamiętam też, że dawno temu było coś takiego jak kolekcje samoprzylepnych ilustracji. Dotyczyły one różnych dziedzin – biologii, historii, motoryzacji, ale także piłki nożnej. Kupowało się paczki, w których znajdowało się sześć takich nalepek i następnie wklejało się je do specjalnego albumu. Je też zbierałem. A potem „zasysałem” już wszystko jak leci. Wychowałem się na prasie, głównie „Sporcie” i „Piłce Nożnej”, więc kupowałem kolejne roczniki i je oprawiałem. „Piłka Nożna” z lat 80. i 90. to było i w dalszym ciągu jest dla mnie mistrzostwo świata.

"Lubię atmosferę czytelni" - wywiad z Janem Goksińskim

W październiku ubiegłego roku na rynku ukazała się pierwsza książka Jana Goksińskiego - jednego z "domowych" dokumentalistów rodzimego futbolu. Tom zatytułowany "Klubowa historia polskiej piłki nożnej do 1939 roku" był zapowiedzią dłuższej serii, która swojej kontynuacji doczekała się przed kilkunastoma dniami. Właśnie wtedy do sprzedaży trafiły dwa następne tomy napisane i wydane przez tego autora. O ich powstawaniu Goksiński opowiedział w wywiadzie dla bloga, zapraszam do lektury.

- Trzy wydane przez Pana pozycje liczą łącznie ponad 1300 stron. Rozumiem, że prace nad nimi zaczęły się dużo, dużo wcześniej?

Statystyką piłkarską interesuje się od zawsze, przez ostatnie kilkadziesiąt lat zgromadziłem na ten temat olbrzymią ilość materiału. Oczywiście robiłem to hobbystycznie, natomiast pomysł napisania książki zrodził się jakieś pięć lat temu. Wówczas zacząłem tworzyć książkę na podstawie części z moich materiałów, ale praca szła powoli - bywały miesiące, w których nic nie napisałem. Intensywne pisanie zacząłem z początkiem 2012 roku.

"Chcę udokumentować każde kopnięcie piłki na ziemiach polskich w latach 1919-1926" - wywiad z Pawłem Gaszyńskim

Jakiś czas temu w ofercie Księgarni Kibica Sendsport pojawił się pierwszy tom serii "Zanim powstała liga. Almanach rozgrywek piłkarskich w Polsce w latach 1919-1926". Jej autorem jest Paweł Gaszyński, który na co dzień pracuje w archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, a po godzinach zajmuje się opisywaniem dziejów polskiego futbolu. W zapoczątkowanej właśnie serii książek zamierza udokumentować każde spotkanie rozgrywane na ziemiach polskich w okresie poprzedzającym powstanie ligi.

- Jak doszło do tego, że zajął się Pan tematyką rozgrywek piłkarskich w Polsce w latach 1919-1926?

To moje skrzywienie od lat (śmiech). Statystykami zacząłem zajmować się jeszcze na studiach, już wtedy się w to bawiłem. Powoli zacząłem zbierać informacje, szukać ich, najpierw w „Przeglądzie Sportowym”, potem w kolejnych gazetach. Chciałem uzbierać wszystkie tabele rozgrywek w tamtych latach, więc systematyzowałem to na bieżąco w Excelu. Poza tym, siedzę w temacie od lat - od dziecka chodzę na mecze. Zainteresowanie futbolem wynika też z tradycji rodzinnych – piłką nożną interesuje się tata, wujkowie, kuzyni… Ze mną nie mogło być chyba inaczej. A dlaczego zainteresowałem się wcześniejszymi latami futbolu w Polsce? Motywowała mnie chęć uzupełnienia braków i znalezienia wszystkich wyników.

Listopadowe premiery

Październik był miesiącem, w którym ukazało się bardzo dużo książek sportowych. Oprócz 10 premier, które zapowiedziałem na blogu, do sprzedaży trafiły jeszcze trzy inne pozycje dotyczące sportu. Po tłustym październiku przyszedł jednak czas na uboższy listopad. Na obecny miesiąc wydawnictwa zaplanowały 6 sportowych nowości.

Nie można oczywiście wykluczyć, że w listopadzie premier będzie więcej. Choć sądziłem, że udało mi się zapowiedzieć wszystkie książki, które miały zostać wydane w październiku, umknęły mi trzy pozycje. Wszystkie ukazały się nakładem wydawnictw, które nie wypuszczają na rynek publikacji sportowych regularnie, stąd też braki w poprzednim zapowiadającym tekście. Żeby nadrobić zaległości, na początek kilka słów o pominiętych przed miesiącem książkach.

Pierwsza z nich swoją premierą miała 9 października. Dokładnie w tym dniu do sprzedaży trafiła pozycja „Guvnors” Mickey’a Francisa i Petera Walsh’a. Choć tytuł książki może powodować u polskich kibiców pojawienie się uśmiechu na twarzy, nikt nie myślałby o żartach, gdyby na swojej drodze spotkał grupę osób kryjącą się pod tym przydomkiem. „Guvnors” to bowiem nazwa grupy chuliganów Manchesteru City, a pozycja o takim samym tytule to wspomnienia Mickey’a Francisa, który przez 15 lat przewodził „Guvnorsom”. Autor książki wychował się w jednej z najbiedniejszych dzielnic Manchesteru, następnie jako fan „The Citizens” stoczył wiele bójek z innymi angielskimi chuliganami, potem odsiadywał wyrok w zakładach karnych, a następnie został ochroniarzem pracującym w jednym z najniebezpieczniejszych klubów nocnych w swoim rodzinnym mieście. Mówiąc krótko – „Guvnors” to zdecydowanie pozycja dla tych, którzy lubią literaturę kibicowską i nie brzydzą się przemocą. Na polskim rynku książka pojawiła się dzięki Wydawnictwu ASM z Wejherowa, które od kilku lat specjalizuje się w wydawaniu w Polsce podobnych publikacji („Hoolifan”, „Niesforne lata 90.”, „Władcy stadionów” czy „Congratulations, You Have Just Met the I.C.F.” to też ich sprawka). Pozycję Francisa i Walsh’a można zamawiać na stronach www.hooligans.com.pl lub www.sektorgosci.com, a także w niektórych księgarniach internetowych.