Marcowe premiery

Wydawnicza machina powoli się rozkręca. Po ubogim styczniu i niemrawym lutym czas na całkiem nieźle zapowiadający się marzec. W tym miesiącu możemy oczekiwać aż siedmiu sportowych premier związanych z jedną tylko dyscypliną: piłką nożną. Radzę się przyzwyczajać, bo im bliżej EURO 2016, tym więcej futbolowych publikacji trafiać będzie na półki w księgarniach.

Zaczynamy od książki, na którą kibice piłkarscy znad Wisły czekali od wielu lat. W 2009 roku w Danii autobiografię zatytułowaną „Fucking Polak” wydał Arkadiusz Onyszko. Był to swoisty fenomen, bo bramkarz, o którym nie było zbyt głośno w Polsce, nagle stał się jedną z czołowych postaci duńskiego show biznesu. Jego wspomnienia okazały się prawdziwym hitem i… idealnym prezentem bożonarodzeniowym! Nic to, że piłkarz wyrażał się w nich ostro o gejach („nienawidzę ich”), dziennikarkach sportowych („głupie blondynki”) czy przyznał, iż chciałby kiedyś spróbować kokainy. Książka sprzedawała się świetnie (łącznie ponad 25 tys. sprzedanych egzemplarzy), a kontrowersyjne fragmenty łamiące tematy tabu napędzały promocję. Onyszko zapraszany był do programów telewizyjnych pokroju naszego „Kuba Wojewódzki Show”, ale wydanie książki przypłacił zwolnieniem z FC Midtjylland. Była to nie lada sztuka, gdyż klub zatrudnił go… mimo wyroku za znęcanie się nad żoną! Po tym, jak w połowie 2009 roku sąd skazał piłkarza na miesiąc aresztu domowego, jego dotychczasowy klub, Odense BK, postanowił rozwiązać z nim kontrakt. Tak Onyszko trafił do FC Midtjylland, którego zawodnikiem był jednak przez niespełna cztery miesiące…

Po tych historiach, o których oczywiście głośno zrobiło się również w Polsce, kibice czekali, aż „Fucking Polak” ukaże się w naszym kraju. Czekali, czekali i czekali… Ale Onyszko ani myślał tłumaczyć na ojczysty język swojej książki. Musiało minąć sześć i pół roku, żeby światło dzienne ujrzała nowa, wzbogacona o polskie wątki autobiografia bramkarza. Swoją premierę będzie miała już jutro, 2 marca, a zatytułowana zostanie znajomo: „Fucking Polak. Nowe życie”. Jak sugeruje tytuł, jest to nowa książka, w której piłkarz „wraca do tamtych wydarzeń. Wspomina czasy, kiedy był gwiazdą duńskiej ligi, zdradza kulisy olimpijskiej reprezentacji z Barcelony, a także opowiada o Legii, Widzewie i Lechu z lat 90.”, jak czytamy w opisie. Mówiąc krótko, ponownie porusza temat Danii i dodaje do tego ciekawe polskie wątki, których w jego życiorysie przecież nie brakuje (był członkiem olimpijskiej reprezentacji z Barcelony, grał w legendarnych zespołach Legii i Widzewa z lat 90., podpisał kontrakt z Polonią Warszawa Janusza Wojciechowskiego, po czym stwierdzono u niego niewydolność nerek i umowę trzeba było rozwiązać). Właśnie o tym wszystkim piłkarz opowiada na 320 stronach, a słuchającą i spisującą, nomen-omen, stroną jest w tym przypadku dziennikarka „Przeglądu Sportowego”, Izabela Koprowiak. Z kooperacji tego duetu wyszła publikacja wyceniana na 36,90 zł (okładkowe) i zapowiadana przez Wydawnictwo SQN jako „najbardziej wyczekiwana piłkarska biografia ostatnich lat”. Dla fanów mocnych piłkarskich lektur w stylu „Kowal. Prawdziwa historia”, „Spalony” czy „Przegrany” to na pewno kolejna pozycja obowiązkowa.

Ale w marcu będzie nie tylko kontrowersyjnie, ale i jubileuszowo. Jak wszyscy wiedzą (choć niektórzy starają się dowodzić, że jest inaczej), Legia Warszawa obchodzi w tym roku 100-lecie istnienia. Okrągła rocznica najbardziej medialnego klubu w Polsce musi przynieść sporą liczbę publikacji na jej temat i pierwsze symptomy tego zjawiska będą widoczne już 2 marca. Właśnie wtedy do księgarni nakładem Wydawnictwa Buchmann trafi publikacja „Legia. 100 lat” Przemysława Batora. Tytuł prostszy być chyba nie mógł i łopatologicznie wyjaśnia, o co chodzi. Wydawców podziwiać trzeba jednak za umiejętność kompresji – zaprezentowanie stuletnich dziejów klubu na 160 stronach to przecież wyczyn, jakich mało! Stawia to pod lekkim znakiem zapytania jakość pozycji, bo choć autor, dziennikarz „Przeglądu Sportowego” nie jest debiutantem (wespół z Kubą Radomskim napisał już całkiem niezłą książkę „Gwiazdy ligi polskiej”), trudno założyć, by mając do dyspozycji zaledwie 160 stron, mógł napisać dzieło życia. Dla porównania przypomnę tylko, że oficjalna kronika Legii, którą we współpracy z klubem wyda wkrótce Wydawnictwo PWN, liczyć będzie… 1000 stron!

„Legia. 100 lat” traktowana być więc powinna jako publikacja dla nieco mniej wymagających kibiców i, przede wszystkim, tych z mniej zasobnym portfelem. O ile bowiem oficjalne wydania dostępne będą w cenie 349 i 599 zł, książka Przemysława Batora na okładce wpisaną ma zdecydowanie przyjemniejszą kwotę: 34,99 zł. Z opisu dowiadujemy się, że w publikacji „znaleźć można nie tylko pełne statystyki, ale przede wszystkim sylwetki ludzi, dzięki którym historia zespołu jest barwna i pełna emocji. Bowiem wydarzenia tworzą ludzie - ich pasja, talent i poświęcenie”. To pozwala założyć, że w książce nacisk położony będzie na sylwetki postaci tworzących na przestrzeni lat wojskowy klub. Ale o tym najlepiej przekonać się osobiście, wybierając się jutro do księgarni i przeglądając publikację. Okładka na pewno zachęca do sięgnięcia po ten tytuł. Miejmy nadzieję, że zawartość nie zepsuje bardzo dobrego pierwszego wrażenia.

W tym samym dniu, w którym na księgarskie półki trafią „Fucking Polak. Nowe życie” i „Legia. 100 lat”, w sprzedaży pojawi się również pozycja „PZPN. 100 najważniejszych wydarzeń w polskiej piłce nożnej”. W listopadzie ubiegłego roku publikacją Łukasz Grabowskiego „PZPN. Encyklopedia polskiej piłki nożnej” Wydawnictwo Publicat zapoczątkowało serię książek wydawanych we współpracy z PZPN. Najnowsza publikacja poświęcona najważniejszych wydarzeniom to kolejny tytuł tego cyklu. Tym razem jest on efektem zbiorowej pracy różnych autorów, a liczy sporo, bo aż 320 stron. Wydawcy zapewniają, że to „obowiązkowa lektura dla wszystkich fanów futbolu”, zawierająca „chronologicznie usystematyzowane informacje - od pierwszych wzmianek o futbolu na ziemiach polskich po najnowsze wydarzenia”, a także „początki futbolu, rozwój dyscypliny, medale na ważnych imprezach, okresy stagnacji, narodziny legend, wydarzenia, które przeszły do historii”. Okładkowa cena tej pozycji to 39,90 zł.

Skoro już o Wydawnictwie Publicat mowa, warto w tym miejscu wspomnieć o dwóch propozycjach dla młodszych czytelników, które przygotowała ta firma. Mowa tu o książeczkach wydawanych pod szyldem Papilon. W ubiegłym roku w serii „Bohaterowie z boiska” ukazały się krótkie opowieści o dwóch kadrowiczach: Arkadiuszu Miliku („Mistrz żonglerki”) i Łukaszu Fabiańskim („Magiczne rękawice”). Obie napisane były przez dziennikarza NC+, Marcina Rosłonia. Teraz autor wziął na warsztat i postanowił przedstawić młodym kibicom kolejne postaci związane z polską kadrą: Sebastiana Milę i Zbigniewa Bońka. Pierwsza z pozycji nosi tytuł „Piłkarski dyrygent”, ta poświęcona obecnemu szefowi PZPN - „Szybki jak wiatr”. Obie trafią do księgarni 2 marca, a na ich okładkach widnieć będzie ta sama cena: 14,99 zł. Jest ona jak najbardziej adekwatna do zawartości, bo też liczące 96 stron książeczki do pochłonięcia są w mniej więcej godzinę (tyle zajęło to synowi mojemu kolegi, więc test został przeprowadzony na jak najbardziej reprezentatywnej osobie). Dla małych brzdąców będą to jednak z pewnością kolejne fajne lektury do kolekcji, które, miejmy nadzieję, staną się powodem do sięgnięcia po poważniejsze sportowe publikacje już w starszym nieco wieku.

Na tym na szczęście nie koniec ciekawych premier tego miesiąca. 11 marca ukaże się bowiem coś, na co wszyscy fanatycy historii futbolu czekają najbardziej: nowy tom Encyklopedii Piłkarskiej Fuji. Będzie on tym cenniejszy, że poświęcony reprezentacji Polski (to już szósta część dziejów kadry) – od wydania przez firmę z Katowic ostatniego takiego tomu minęło dobrych osiem lat. Od tamtego momentu reprezentację prowadziło pięciu selekcjonerów, więc jak najbardziej jest o czym pisać. A że Andrzej Gowarzewski i spółką zrobią to znakomicie, można tylko zacierać ręce. Warto nadmienić, że najnowszy tom będzie już 50. z serii encyklopedia, a wizja nadchodzącego wielkimi krokami cyklu czterech części poświęconych mistrzostwom Polski daje nadzieję na szybkie podążanie wydawców ku kolejnej dziesiątce. Na razie jednak zatrzymajmy się przy pozycji „Biało-czerwoni (6)”, gdyż do jej premiery najbliżej.

W opisie książki czytamy, że będzie to publikacja „obejmująca okres od początku 2008 do końca 2015. Pragniemy wejść na rynek w atmosferze radości po awansie oraz nadziei na udany występ biało-czerwonych w finałach EURO”. Wydawcy tłumaczą nam też powód wydania tomu właśnie w tym momencie: „Tak się składa, że narodowa drużyna uświetnia i nasze jubileusze – 25 lat istnienia wydawnictwa GiA oraz 50. tom w »klasycznej« serii encyklopedia piłkarska, a jego zawartość już teraz frapuje sympatyków polskiej piłki dobrej książki!”. W zapowiedzi nie brakuje kilku „ciepłych” słów pod adresem piłkarskiego związku („PZPN nie dostrzega naszej działalności, choć grzeje się w sławie zwycięstw futbolistów”), ale więcej przytyków można oczekiwać na ostatnich stronach publikacji. Na fanpejdżu wydawnictwa pojawiła się niedawno informacja, że najnowsza część kolekcji zawierać będzie ponad 20 stron z serii „Szelotanie w Gowie, czyli główki Gowarzewskiego”. Fani wojenek twórcy EPF z ludźmi ze środowiska będą więc mieli w czym się zaczytywać. Z kronikarskiego obowiązku dodam, że 50. tom liczyć będzie równe 300 stron, a jego cena to obecnie 45 zł, przynajmniej przy składaniu zamówienia na stronie wydawnictwa www.gia.pl.

Ciekawe, czy w najnowszym tomie EPF Andrzej Gowarzewski ponownie odniesie się w którymś z tekstów do swojego „ulubionego” dziennikarza, Stefana Szczepłka? Tak się złożyło, że równo pięć dni po premierze książki spod szyldu GiA, dokładnie 16 marca, do księgarni trafi stara/nowa książka redaktora „Rzeczpospolitej” i laureata nagrody im. Bohdana Tomaszewskiego Grand Press 2015. „Moja historia futbolu. Tom II. Polska” to kolejna w tym miesiącu pozycja poświęcona polskiej piłce. W maju ubiegłego roku mieliśmy premierą nowego, uaktualnionego wydania dzieła Stefana Szczepłka poświęconego światowemu futbolowi, teraz przyszedł czas na opis naszego podwórka i część drugą. W zapowiedzi tytułu, który ukaże się nakładem Wydawnictwa SQN, czytamy: „Kto i gdzie strzelił pierwszą bramkę w historii polskiej piłki? Gdzie reprezentacja rozegrała najwięcej meczów? Na jakim polskim stadionie Stevie Wonder jeździł meleksem? Który selekcjoner grał w jednej drużynie z George’em Bestem? W czym Robert Lewandowski jest lepszy od Zbigniewa Bońka? Odpowiedzi na te i setki innych pytań znajdują się wewnątrz tej niezwykłej książki”.

Kto miał w rękach pierwszy tom, wie czego można spodziewać się po drugim. Wrażenie na pewno ponownie zrobi jakość wydania oraz opracowanie graficzne, za które odpowiadał Bogdan Kuc: mnóstwo skanów biletów, koszulek, programów meczowych i innych pamiątek, okraszona licznymi ciekawostkami oraz fotografiami. To na pewno dobry pomysł na prezent, czego nie kryją wydawcy: „to idealna propozycja dla każdego kibica przed zbliżającym się Euro 2016 we Francji”. Całość zmieściła się tym razem na 344 stronach, a okładkowa cena, podobnie jak w przypadku pierwszego tomu, uzależniona jest od typu okładki. Jeśli chcemy zamówić książkę w twardej oprawie, musimy liczyć się z wydatkiem 59,90 zł, przynajmniej taka cena widnieje pod opisem. Nieco mniej, bo 49,90 zł, kosztować będzie wersja w miękkiej oprawie. Już na dzień dobry na www.empik.com książkę w obu wersjach można zamówić jednak z 21% zniżką.