poniedziałek, 29 listopada 2021

Żużlowe rozmowy po bandzie. Recenzja książki

Znani dziennikarze sportu żużlowego - Łukasz Malaka oraz Przemysław Sierakowski - postanowili wypełnić lukę w książkach żużlowych, które są dostępne w szerokiej dystrybucji. Panowie wpadli na pomysł napisania książki zawierającej rozmowy z aż 67 osobami mniej lub bardziej związanymi ze speedwayem. To karkołomne zadanie wypadło całkiem przyzwoicie.

Może niewielu miłośników książek sportowych zdaje sobie z tego sprawę, ale na naszym rynku wydawniczym publikacje na temat żużla pojawiają się regularnie i jest ich bardzo dużo. Prym w tej dziedzinie wiedzie Wydawnictwo Danuta seryjnie wydające książki autorstwa Wiesława Dobruszka. Niestety są one skierowane do bardzo wąskiego grona miłośników żużlowych, którzy znają ten sport od podszewki, a nie do niedzielnych kibiców tej dyscypliny sportu. Bardzo ciężko znaleźć je w księgarniach, poza miastami, w których istnieje klub żużlowy. Jeśli chodzi o publikacje znacznie bardziej przystępne dla przeciętnego kibica, to nie mieliśmy ich do tej pory zbyt wielu. Pamiętamy biografię Tomasza Golloba, czyli „Testament diabła” (Ringier Axel Springer Polska) oraz „Pół wieku na czarno” Marka Cieślaka (Wydawnictwo SQN), ale to wszystko. Łukasz Malaka oraz Przemysław Sierakowski postanowili wypełnić tę lukę.

Więcej nie zawsze znaczy lepiej

Na wstępie muszę zaznaczyć, że z całą pewnością nie jest łatwo napisać dobrą książkę składającą się z wywiadów przeprowadzonych z tak dużą liczbą osób. Jedyną publikacją napisaną w tej konwencji, która mi się spodobała, jest książka Huberta Kęski „Zrozumieć boks” z 2019 roku. Wywiadów było mniej, ale każdy z nich był przygotowany pod konkretnego rozmówcę i zdecydowana większość z nich na swój sposób zaciekawiała czytelnika. Tutaj jest trochę inaczej. Liczba rozmów przytłacza, pytania się powtarzają, a najgorsze w tym wszystkim jest to, że często powtarzają się również odpowiedzi. Prowadzi to do tego, że po dobrnięciu do końca książki, zapominamy co kto powiedział. Brakuje mi również określenia przynajmniej orientacyjnego czasu, kiedy dana rozmowa się odbyła. Bywa, że redaktorzy pytają o sytuację w tabeli Ekstraligi lub szanse na mistrzostwo świata Bartosza Zmarzlika. Jeden z rozmówców mówi wręcz, że po Tomaszu Gollobie przez wiele wiele lat żaden Polak nie będzie mistrzem świata. To trochę zaburza czasoprzestrzeń, zwłaszcza że wywiady są posegregowane alfabetycznie, a nie chronologicznie. Można się pogubić, w którym momencie zostały przeprowadzone poszczególne rozmowy.

Różnorodność dodała kolorytu

niedziela, 21 listopada 2021

Lekko o atletyce, czyli historie o polskich sportowcach. Recenzja książki Tomasza Sowy

W ostatnim czasie na rynku wydawniczym liczba publikacji dotyczących lekkoatletyki wzrasta. Oznacza to, że jest na tę tematykę zapotrzebowanie i ludzie chętnie sięgają po literaturę tego typu. Tomasz Sowa wpasował się w ten trend i napisał książkę lekką i przyjemną, która może zainteresować osoby rozpoczynające przygodę z historią polskiej lekkoatletyki, ale nie tylko.

Porządek i chronologia

Autor przybliżył czytelnikom historię królowej sportu na ziemiach polskich od XIX wieku aż po dziś. Skupił się przede wszystkim na sukcesach naszych reprezentantów z dwudziestego stulecia, opisując wydarzenia w najbardziej znanych wersjach. Nie oszukujmy się, ile publikacji, tyle wariantów wydarzeń. Pisząc to, mam na myśli historie typu: „Janusz Sidło podczas konkursu rzutu oszczepem na IO w Melbourne, oddał swój oszczep Egilowi Danielsenowi”. Wiemy doskonale, że wielu historyków sportu podważa tę wersję wydarzeń. Takich przypadków jest w książce dużo. Krótko mówiąc, Tomasz Sowa nie bawi się w obalanie mitów, tylko snuje lekkoatletyczne opowieści, zachowując przy tym chronologiczną kolejność wydarzeń, co bardzo ułatwia czytanie książki. Panuje porządek, bo jest ona napisana prostym, bardzo przystępnym językiem, co sprawia, że spokojnie może po nią sięgnąć nie tylko kibic sportu, ale także osoba na co dzień sportem się nie interesująca, lubiąca poczytać o ciekawych ludzkich historiach. Zaznaczam, że dla kibica lekkoatletyki, który śledzi na ekranie telewizora najważniejsze sportowe imprezy i słucha uważnie komentatorów, którzy bardzo często przywołują sukcesy z minionej epoki, większość faktów będzie znana, ale z całą pewnością natkną się też na takie historie, które nie są zbyt popularne w przestrzeni publicznej.

Antoni Cejzik i Witold Gerutto

czwartek, 18 listopada 2021

Listopadowe premiery (cz. 2)

Druga część listopada obfitować będzie w mnóstwo ciekawych premier sportowych. Szczególne powody do zadowolenia będą mieli kibice piłkarscy oraz fani tenisa. Nie zabraknie jednak czegoś dla miłośników gór.

Zaczynamy od książki, na którą polskim czytelnikom przyszło czekać… 28 lat. W 1993 roku Bill Buford wydał książkę „Among the Thugs” i ponad ćwierć stulecia później doczekamy się wydania na naszym rodzimym rynku. Publikację „Między kibolami” wyda 19 listopada Wydawnictwo Cyranka. Jest to opowieść o angielskich kibolach snuta przez dziennikarza prestiżowego pisma „Granta”, który postanowił przyjrzeć się im z bliska. W tym celu przeniknął do ich hermetycznego środowiska, opisując zarówno jego brutalną, jak i urokliwą stronę. Każdy, kto miał kiedyś na rozkładzie książki Martina Knighta „Hoolifan” czy „Niesforne lata 90.”, wie, czego może się spodziewać po tej lekturze. To na pewno pozycja obowiązkowa dla wszystkich, którzy lubią klimat brytyjskich pubów i stadionów przełomu lat 80. i 90. Futbol, a także kibice, byli wtedy zupełni inny niż dziś. O tym wszystkich będzie można przeczytać na 400 stronach. Okładkowa cena publikacji to 44,90 zł. Tłumaczeniem książki zajął się Krzysztof Cieślik.

Następna z pozycji swoją premierę będzie miała 24 listopada. To coś dla fanów polskiego futbolu – autobiografia byłego międzynarodowego sędziego i prezesa PZPN, Michała Listkiewicza. Książka „Listek. Najciekawiej jest po końcowym gwizdku” wydana zostanie przez Ringier Axel Springer Polska, a jej współautorem będzie niezawodny duet znany z łamów „Przeglądu Sportowego”: Łukasz Olkowicz & Piotr Wołosik. „Ofensywni” szczerze porozmawiali z Liskiewiczem, więc w jego wspomnieniach nie ma być tematów tabu. „W tej książce odkrywamy go na nowo. Jako człowieka mocno doświadczonego życiem, mistrza anegdot, bywalca salonów, gdzie jego drogi przecinały się z Kazimierzem Górskim, Diego Maradoną, Seppem Blatterem, Ireną Kwiatkowską, a nawet... jedną czarną owcą”, przeczytać można w opisie. Kibiców szczególnie zainteresuje zwłaszcza wątek korupcji, bo też właśnie w czasach rządów „Listka” w PZPN kwitła ona w najlepsze. Ile zdradzi były sternik futbolowej centrali? Przekonamy się już niebawem. W autobiografii nie zabraknie też wątków z życia prywatnego: relacji z ojcem alkoholikiem, zabójstwa matki oraz przebaczenia morderczyni, a także molestowania przez aktora. To wszystko spisane zostało na 356 stronach, a okładkowa cena publikacji to 44,90 zł. W przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją znaleźć już za niecałe 32 zł.

poniedziałek, 8 listopada 2021

Listopadowe premiery (cz. 1)

Ten miesiąc upłynie pod znakiem kibicowskiego bogactwa! Widać, że wydawcy nadrabiają zaległości, bo listopad pod względem nowych premier sportowych prezentuje się naprawdę okazale. Na początek o tych pozycjach, które ukażą się najwcześniej. Będzie dobrze, a to zaledwie połowa wszystkich zapowiedzi!

Zaczynamy od książki, na która sam czekam z niecierpliwością. „Pruszków mistrz! Szalony basket przełomu wieków” to najnowsze dzieło znakomitego dziennikarza piszącego o koszykówce, Łukasza Ceglińskiego. Publikacja o słynnej Mazowszance, która w latach 90. stała się polskim „dream teamem”, dwukrotnie sięgając po mistrzostwo kraju, ukaże się 10 listopada nakładem Wydawnictwa SQN. Po autorze, który napisał tak znakomite pozycje jak „Srebrni chłopcy Zagórskiego” czy „Zieloni kanonierzy”, można się spodziewać naprawdę kapitalnej lektury. Tym bardziej, że polska koszykówka przełomu wieków nie doczekała się jak na razie zbyt bogatej bibliografii, a przecież świetnych historii tam nie brakuje. Dotychczas w zasadzie tylko książki Adama Wójcika i Andrzeja Pluty pokazały, jak wyglądał ówczesny basket, ale teraz będziemy mogli spojrzeć na ówczesną ligę z zupełnie nowej perspektywy. Będzie to o tyle ciekawe, że Mazowszanka tak szybko, jak zaczęła dominować, tak szybko zniknęła też z koszykarskiej mapy Polski, stając na skraju bankructwa. Co do tego doprowadziło? Jak wyglądały złote lata basketu w Pruszkowie? To wszystko, okraszone ciekawostkami (czy słynna mafia pruszkowska współfinansowała klub?), powinno dać naprawdę mocnego kandydata do tytułu Sportowej Książki Roku 2021. Czy tak będzie, przekonamy się już niedługo. Publikacja Ceglińskiego będzie liczyć 472 strony, a jej okładkowa cena to 44,99 zł. Nie ma co liczyć na rabat – książka ukaże się w serii SQN Originals, a więc będzie dostępna wyłącznie w internetowej księgarni kibica LaBotiga.pl i to bez rabatów (można za to liczyć na e-book gratis). Warto jednak wysupłać z portfela taką kwotę, bo autor gwarantuje, że będzie to kolejne reporterskie arcydzieło.

Inna z propozycji Wydawnictwa SQN na 10 listopada to nowa książka Guillema Balaguè „Diego Maradona. Chłopiec, buntownik, bóg”. Hiszpański dziennikarz ma na swoim koncie kapitalne biografie Cristiano Ronaldo, Leo Messiego, Pepa Guardioli czy Mauricio Pochettino, więc jego nowa publikacja poświęcona genialnemu Argentyńczykowi jawi się jako pozycja obowiązkowa dla fanów futbolu. Nawet jeśli wcześniej sięgnęli już po nowe wydanie „Ręki boga” Jimmy’ego Burnsa, za które odpowiada Wydawnictwo Albatros, lub zapoznali się z książką „Diego. Bóg futbolu” Julio Ferrera od Domu Wydawniczego Rebis, powinni z lektury Balaguè dowiedzieć się czegoś nowego. Dziennikarz ten słynie bowiem z nieszablonowego podejścia do historii piłkarzy i choć wcale nie był pierwszym, który opisał życiowe perypetie dwójki zawodników dominującej w ostatnich latach – CR7 i Messiego – uczynił to jak do tego pory najlepiej. Taka jest obiegowa opinia, choć przyznać też trzeba, że tym razem poprzeczka zawieszona została bardzo wysoko. „Ręka boga” Jimmy’ego Burnsa to znakomita lektura i trudno będzie ją przebić, ale kto miałby spróbować to zrobić, jeśli nie Balaguè? Jego dzieło liczy 528 stron, a jego okładkowa cena 49,99 zł. Na LaBotiga.pl biografię Maradony można jednak znaleźć już za niecałe 35 zł z zakładką gratis lub w pakiecie z kubkiem (są nawet do wyboru dwa wzory nawiązującego do Diego, jeden autorstwa Jana Kallwejta). Tłumaczeniem książki zajął się Bartosz Sałbut, a tym, co ją wyróżnia, ma być fakt, że jest najbardziej kompletną biografią Argentyńczyka, jaka ukazała się do tej pory w Polsce.

czwartek, 28 października 2021

Igrzyska osobiście. Recenzja książki Tadeusza Olszańskiego

Tadeusz Olszański to obok Bohdana Tomaszewskiego i Bogdana Tuszyńskiego jeden z trzech legendarnych polskich dziennikarzy sportowych, którzy z każdego wydarzenia potrafili zrobić literackie dzieło sztuki. Jego wielokrotnie nagradzane tytuły, takie jak „Magia Sportu”, „Pięć olimpijskich kółek” czy „Magia igrzysk”, zna prawie każdy, kto czyta literaturę sportową. Wydawnictwo Studio Emka postanowiło przypomnieć dwie inne znakomite książki pana Tadeusza, wydając je pod jednym tytułem „Igrzyska osobiście”: „Osobista historia olimpiad” z 2004 roku oraz „Rachunek za igrzyska, czyli co się stało ze sportem” z 2012 roku.

Dwa w jednym

Nie ma co ukrywać, że wypuszczenie tych książek na rynek pod szyldem „Igrzyska osobiście” to udany zabieg marketingowy. Tutaj punkt dla wydawnictwa. Wiele osób, w tym ja, było przekonanych, że pan Tadeusz mimo sędziwego wieku po raz kolejny sięgnął po pióro i raz jeszcze przelał swoje bogate wspomnienia na papier. Nie tym razem, ale kto wie, może ten znakomity dziennikarz ma jeszcze w swoich szufladach jakieś nigdy niepublikowane wspominki sportowe, które kiedyś ujrzą światło dzienne? W każdym razie dałem się nabrać i wcale tego nie żałuję, bo żadnej z tych książek wcześniej nie czytałem, a obcowanie z literaturą sportową na tak wysokim poziomie to czysta przyjemność.

Książka rozpoczyna się od współcześnie napisanej przedmowy Honorowego Prezydenta Europejskiego Stowarzyszenia Prasy Sportowej, Jerzego Jakobsche, w której przybliża on czytelnikom sylwetkę autora książki i delikatnie wprowadza nas w jej tematykę. Przygotowuje tym samym czytelnika na specyficzny klimat, jaki panuje w dziełach tego wybitnego dziennikarza.

sobota, 16 października 2021

Październikowe premiery (cz. 2)

Rozpoczęła się druga połowa miesiąca, więc czas na kolejną część październikowych premier. Do książek, które były zapowiedziane już jakiś czas temu, dołączyła kolejna ciekawa pozycja, która już miała swoją premierę. Można powiedzieć jedno – będzie ciekawie! Więc bez przedłużania zapraszam do poczytania o szczegółach.

Tym razem zacznę od końca, bo też nie wypada umieścić autobiografii Włodzimierza Szaranowicza na innym miejscu niż pierwsze. 27 października do księgarni w całej Polsce trafi wywiad-rzeka słynnego komentatora, za którego przeprowadzenie odpowiada jego córka Marta Szaranowicz-Kusz. Biografia „Szaranowicz. Życie z pasją” to z pewnością jedna z najbardziej wyczekiwanych publikacji sportowych ostatnich lat. Dla mnie – absolutnie must read i uważam, że każdy szanujący się fan sportu powinien po tę pozycję sięgnąć w pierwszej kolejności. Historia Włodzimierza Szaranowicza ma wiele ciekawych wątków: bałkańskie korzenie, wychowywanie się w powojennej Warszawie, początki kariery dziennikarskiej w Polskim Radiu w redakcji, którą zarządzali Bohdan Tomaszewski i Bogdan Tuszyński, mnóstwo skomentowanych igrzysk olimpijskich i zawodów, a do tego oczywiście rozpowszechnienie w Polsce mody na NBA w latach 90. słynnym „Hej, hej, tu NBA!” oraz komentarz towarzyszący nam sobotnio-niedzielnymi popołudniami, gdy z wypiekami na twarzach śledziliśmy sukcesy Adama Małysza i Kamila Stocha. Już każdy z tych powodów z osobna mocno zachęca, by sprawdzić, co na 352 stronach napisali autorzy, a wszystkie na raz zapowiadają fenomenalną lekturę. Myślę, że fanów sportu nie trzeba specjalnie zachęcać do tej książki, bo dla czytelników niniejszego bloga powinna to być pozycja obowiązkowa. Okładkowa cena publikacji to 49,99 zł, ale w przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją znaleźć za niecałe 37 zł. W tej kwocie otrzymamy standardową książkę w miękkiej oprawie, ale możemy też pokusić się o zamówienie książki z serii SQN Originals w oprawie twardej. Wtedy trzeba liczyć się z wydatkiem 59,99 zł, ale autograf autora i e-book gratis powinny skutecznie zrekompensować różnicę. Za wydanie tej pozycji odpowiada Wydawnictwo SQN.

27 października do księgarni trafi również inna pozycja Wydawnictwa SQN, choć w zasadzie nieco okołosportowa. „Nie widzę przeszkód” to książka Marcina Ryszki, niewidomego sportowca (paraolimpijczyka w pływaniu, kapitana reprezentacji Polski w blindfootballu), komentatora TVP Sport i dziennikarza Weszło, w której napisaniu pomógł mu inny redaktor portalu: Jakub Białek. Tematyka? Życie osób niewidomych, o którym autorzy opowiadają z charakterystycznym dla Ryszki dystansem i poczuciem humoru. Już tytuły poszczególnych rozdziałów zdradzają („Czy po alkoholu widzę podwójnie?”, „Skąd wiem, że moja żona mi się podoba?”, „Czy niewidomy może grać w piłkę?”), że nie będzie to nudna lektura, w której dominuje cierpienie, ale pełna anegdot opowieść o radzeniu sobie z przeciwnościami losu. Marcin Ryszka jest idealnym przykładem kogoś, kto nie zamknął się w czterech ścianach, mimo że w wieku 5 lat całkowicie przestał widzieć. Stara się żyć normalnie i działa na rzecz innych osób niewidomych, prowadząc fundację Nie widząc przeszkód. Oprócz wątków sportowych, możemy z pewnością liczyć na te z życia prywatnego, a książka powinna spełnić ważną społecznie rolę, edukując czytelników w temacie niepełnosprawności. Całość liczy 320 stron, a okładkowa cena pozycji to 42,99 zł. Oczywiście książkę można kupić z 37% rabatem na LaBotiga.pl, czyli za nieco ponad 27 zł. Z pewnością warto, bo jak pokazał niedawny felieton na jednym z prawicowych portali, niektórzy rodacy nawet nie wiedzą, że istnieje coś takiego jak futbol osób niewidomych. Po lekturze przestaną już uchodzić za ignorantów, o ile oczywiście zadadzą sobie trud przeczytania książki.

wtorek, 5 października 2021

Październikowe premiery (cz. 1)

Dziesiąty miesiąc roku obfituje zwykle w wiele sportowych premier. W tym roku jest może nieco mniej nowości, ale za to procent perełek jest wśród nich zdecydowanie duży! Poczytajcie o tym, co ukaże się w pierwszych dniach października.

Zaczynamy od książki, która została zapowiedziana właśnie dziś. „Hiszpańskie drużyny, które zachwyciły świat” to piąta już pozycja w dorobku Leszka Orłowskiego, dziennikarza „Piłki Nożnej” i komentatora CANAL+ Sport. Po przybliżeniu legendarnych współczesnych drużyn FC Barcelony, Realu Madryt, Atletico Madryt i Sevilli, przyszedł czas na trzy inne kluby, które zapisały się złotymi zgłoskami w historii hiszpańskiej piłki. Najnowsza publikacja pana Leszka traktuje o Valencii, Villarealu i Deportivo La Coruna, a właściwie o konkretnych zespołach, które osiągały sukcesy na krajowym podwórku i w Europie. Dobrze pamiętamy Valencię z Canizaresem czy Mendietą, która dwukrotnie dotarła do finału Ligi Mistrzów, a po odejściu tego drugiego sięgała po mistrzostwa Hiszpanii. Mniej więcej w tym samym czasie El Depor triumfowało w lidze, a później grało swoje słynne mecze w Europie, odrabiając chociażby trzybramkową stratę w meczu z Milanem. Młodsi kibice mogą z kolei pamiętać marsz Villarealu do półfinału Ligi Mistrzów, którzy zakończył się po tym, jak Juan Roman Riquelme nie wykorzystał rzutu karnego w ostatnich minutach rywalizacji z Arsenalem. 20 października, czyli dzień premiery książki, będzie więc świętem wszystkich tych, którzy z sentymentem wspominają dawne czasy, gdy Kanonierzy grali jeszcze na Highbury, a Diego Forlan występował w ataku z numerem 5. Najnowsza publikacja Leszka Orłowskiego liczy 392 strony, a jej okładkowa cena to 39,99 zł. Wydana zostanie przez Wydawnictwo SQN w serii SQN Originals, a oznacza to, że będzie dostępna wyłącznie na LaBotiga.pl w okładkowej cenie. Nie ma co liczyć na obniżki, ale można otrzymać gratis zakładkę do książki i wersję elektroniczną „Hiszpańskich drużyn”.

Pozostając w piłkarskich klimatach, teraz coś o książce z polskiego podwórka. Przynajmniej połowicznie, bo autorem kolejnej październikowej premiery jest Brazylijczyk. Dokładnie 1 października ukazała się pozycja „Edi. Polski Brazylijczyk”. Kibice od razu skojarzą, o kogo chodzi – oczywiście o Ediego Andradinę, jednego z niewielu Brazylijczyków sprowadzonych przez Antoniego Ptaka do Pogoni Szczecin, który w Polsce zrobił autentyczną karierę. Przypomnijmy, piłkarz po opuszczeniu Portowców występował w Koronie Kielce, a następnie powrócił do Szczecina, by skończyć karierę w Mewie Resko i Chemiku Police (gdzie nie zaliczył oficjalnego występu). Trzeba jednak przyznać, że zawodnik miał naprawdę bogatą przygodę z futbolem, bowiem jeszcze przed przyjazdem nad Wisłę grał w Rosji i Japonii. Z pewnością ma o czym opowiadać, co wydobyć z niego próbował Mateusz Michałek, redaktor portalu Transfery.info. To właśnie on jest autorem świetnej książki „Koroniarze” poświęconej Koronie Kielce. Mam nadzieję, że jego najnowsza pozycja, która liczy 368 stron, będzie równie ciekawa. Na dedykowanej książce stronie internetowej możecie zamówić biografię za 44,99 zł lub z autografem piłkarza za 54,99 zł. Książka już jest w sprzedaży, a za jej wydanie odpowiada duet Mateusz Michałek & Paweł Machitko (ten drugi to redaktor naczelny portalu Transfery.info).

czwartek, 30 września 2021

„Lucjan Trela. Pancernik kieszonkowy ze Stalowej Woli”. Recenzja książki

Lucjan Trela to były pięściarz wagi ciężkiej, którego do dziś pamięta się głównie z dość niskiego wzrostu, niezwykłej zawziętości i ogromnego sprytu. Do historii przeszła jego walka z George’em Foremanem, która miała miejsce podczas igrzysk olimpijskich w Meksyku w 1968 roku. Do dziś temu pojedynkowi towarzyszy wiele legend, a ponad pół wieku od tamtego wydarzenia Janusz Stabno podjął się próby przybliżenia kibicom sylwetki Pancernika kieszonkowego.

Janusz Stabno to były pięściarz, a obecnie bokserski sędzia międzynarodowy, który w wolnych chwilach zajmuje się pisaniem książek o tej dyscyplinie sportu. Po biografiach Mariana Kasprzyka i Tadeusza Grzelaka oraz po dwutomowej książce o kaliskim boksie przyszedł czas na postać Lucjana Treli, jednego z najbardziej znanych polskich zawodników wagi ciężkiej w boksie olimpijskim. 

Opis walk zamiast prawdziwej biografii

Tytuł i okładka publikacji mogą sugerować, że jest to biografia tego znakomitego zawodnika, a ponieważ statystyczny współczesny kibic niewiele wie o życiu pana Lucjana, nastawiałem się na bardzo ciekawą lekturę i zacierałem ręce z radości, że dowiem się wielu nowych informacji. Niestety niczego o prywatnym życiu pana Lucjana się nie dowiedziałem. Gdyby tytuł brzmiał: „Pozbawiony emocji spis wszystkich walk Lucjana Treli”, to nie miałbym zbyt wielu krytycznych uwag, ale spodziewałem się, że poczytam trochę o pięciokrotnym mistrzu Polski, a nie tylko o jego walkach. Żeby jeszcze opis tych pojedynków był ciekawy, gdyby były one sportretowane z dużo większą precyzją, można by to przełknąć, ale niestety czytelnik otrzymuje coś w stylu fragmentów: „w tej walce Lucjan Trela przegrał, a w tamtej wygrał, a w następnej znowu wygrał, mimo że w pierwszej rundzie był liczony”. I tak, niestety, cały czas. Miałem wrażenie, że autor przeglądał starą prasę i przepisywał z niej wyniki poszczególnych zawodów. Nie tego oczekiwałem po tej książce, ale może po prostu mam za duże wymagania.

wtorek, 14 września 2021

Wrześniowe premiery (cz. 2)

Druga część tego miesiąca przyniesie kilka nowości, choć nie będzie to najbardziej owocna połówka w ostatnim czasie. Niemniej jednak warto zainteresować się pozycjami, które trafią w najbliższych dniach do sprzedaży, bo każda z nich jest wyjątkowa. A znajdzie się tutaj coś dla fanów futbolu, siatkówki oraz amp futbolu.

Zaczynamy od książki, która ukaże się 15 września. Każdy z kibiców piłkarskich doskonale zna Michaela Owena. Anglik nigdy nie był postacią specjalnie kontrowersyjną i nie brylował w mediach. Przylgnęła do niego raczej łatka grzecznego chłopca, choć niektóre decyzje, jak przejście do Manchesteru United, narobiły mu wrogów wśród kibiców jednego z poprzednich klubów, a mianowicie Liverpoolu. Dokładnie w połowie miesiąca nakładem Wydawnictwa SQN ukaże się u nas autobiografia napastnika zatytułowana „Michael Owen. Reset”. Piłkarz ma w niej po raz pierwszy zabrać głos na wiele ważnych tematów i, jak widać po recenzjach w Wielkiej Brytanii, udało mu się wywołać poruszenie niektórymi fragmentami. Chodzi chociażby o krytykę legendy Newcastle, Alana Scheara, i kibiców tego klubu. Nie są to jedyne mocne wątki w biografii, bowiem Owen ma się w niej odnieść do wszystkich nietrafionych decyzji (przejście do United, Realu Madryt), opowiedzieć o swoich problemach ze zdrowiem oraz innych przyczynach, które sprawiły, że złote dziecko angielskiej piłki nie spełniło pokładanych w nim nadziei. Wspomnienia zawodnika liczą 392 strony, a ich okładkowa cena to 42,99 zł. Tak już pozostanie, gdyż książka ukazuje się w serii SQN Originals, czyli będzie dostępna wyłącznie na LaBotiga.pl i to w okładkowej cenie. Zamawiając biografię, możemy jednak liczyć na specjalny gratis – podstawkę pod piwo nawiązującą do reprezentacji Anglii. Tłumaczeniem książki zajął się Radosław Chmiel, który wcześniej przełożył już kilka publikacji skierowanych do fanów Liverpoolu, m.in. autobiografię Stevena Gerrarda.

Kolejna z wrześniowych premier to coś dla fanów amp futbolu. Ta dyscyplina w ostatnim czasie zyskuje w naszym kraju sporą popularność, która z pewnością będzie rosnąć. Przyczyniają się do tego dobre wyniki naszej reprezentacji złożonej z graczy po amputacjach, a także fakt, że właśnie teraz w Krakowie odbywają się mistrzostwa Europy w tej dyscyplinie. Gdy piszę te słowa, Polacy są świeżo po wywalczeniu awansu do półfinału. To dobry prognostyk dla Wydawnictwa SQN, które na 17 września zaplanowało premierę pozycji „Amp Futbol. Jedną nogą w finale”. Publikacja to zbiór dwunastu historii ludzi związanych z amp futbolem w Polsce. Co warte podkreślenia, cały dochód ze sprzedaży publikacji przeznaczony zostanie na Stowarzyszenie Amp Futbol Polska, więc cel jest naprawdę szczytny. Zacnie prezentuje się również grono autorów tekstów w książce: Łukasz Olkowicz, Jakub Radomski, Leszek Milewski, Emil Kopański, Jakub Balcerski, Norbert Bandurski, Jakub Białek, Darek Faron, Monika Ochędowska, Mateusz Skwierawski, Michał Trela i Joanna Wiśniowska. To naprawdę utalentowani dziennikarze sportowi młodego pokolenia, którzy na 304 stronach w formie wywiadów lub reportaży postanowili opisać historie piłkarzy, którzy pomimo amputacji spełniają swoje sportowe marzenia. Okładkowa cena książki to 49,99 zł, ale w przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją znaleźć z niewielkim rabatem, dokładnie za 47,49 zł. W tej cenie otrzymamy publikację w twardej oprawie, dzięki której możemy przyczynić się do wsparcia ampfutbolistów.

wtorek, 7 września 2021

„Mistrz. Tadeusz «Teddy» Pietrzykowski”. Recenzja książki

Są takie książki, które głęboko zapadają w pamięć i zmuszają czytelnika do robienia sobie podczas lektury dłuższych przerw na przemyślenia. „Mistrz”, czyli biografia Tadeusza „Teddy’ego” Pietrzykowskiego, jest jedną z nich. Pamiętniki przedwojennego pięściarza, a później więźnia KL Auschwitz, opracowane przez jego córkę Eleonorę Szafran, fragmentami są porażające, mimo że od opisywanych w książce wydarzeń minęło już blisko 80 lat.

O Tadeuszu „Teddym” Pietrzykowskim słyszało wielu kibiców i fanów boksu. W 2012 roku ukazała się nawet książka „Bokser z Auschwitz”, w której Marta Bogacka przybliżyła krótko postać przedwojennego pięściarza, który w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu walczył na pięści z Niemcami, by przeżyć. Nigdy jednak nie poznaliśmy tej opowieści z pierwszej ręki (poza nielicznymi publikacjami prasowymi, np. serią tekstów w „Sportowcu” autorstwa Andrzeja Gowarzewskiego), mimo że Pietrzykowski zabiegał o to, by opublikować swoje wspomnienia. Pierwsze spisał tuż po wojnie, ale przekazane w ręce nieodpowiedniej osoby przepadły, o czym pisałem więcej w tym tekście. Bokser przelał swoje przeżycia na papier po raz kolejny, ale znów natrafił na niewłaściwą osobą i do wydania książki nie doszło. Dopiero po latach historię ojca postanowiła przedstawić szerszej publice Eleonora Szafran, a wraz z biografią „Mistrz” na ekrany kin trafił film o tym samym tytule, w którym w rolę głównego bohatera wciela się Piotr Głowacki. Książka, poza wstępem i zakończeniem, ma formę pierwszoosobową, co nadaje jej bardzo osobistego charakteru. Mimo że zamieszczone w książce zapiski mistrza poczynione zostały wiele lat po zakończeniu II wojny światowej, opisane są tak żywo, że łatwo się domyślić, iż wydarzenia lat 1939-1945 siedziały mocno w Pietrzykowskim aż do jego śmierci.

KL Auschwitz, Neuengamme i Bergen-Belsen

Paradoksem książki jest fakt, że czyta się ją szybko, a jednocześnie wolno. Szybko, gdyż napisana jest bardzo sprawnie, wciąga i zaciekawia. Wolno, ponieważ opisywane w niej wydarzenia są tak drastyczne, przerażające i przygnębiające, że niemal po zakończeniu każdego rozdziału trzeba robić przerwę na przemyślenia. Ostatni raz z literaturą obozową miałem styczność w liceum i od tamtej pory, prowadząc sielskie życie w czasach pokoju, nie wracałem zbyt często pamięcią do dramatycznych wspomnień więźniów niemieckich obozów śmierci. Podczas lektury „Mistrza” obrazy z dzieł chociażby Hanny Krall powróciły. To dobrze, gdyż jednym z celów Tadeusza Pietrzykowskiego było sprawienie, by pamięć o wydarzeniach II wojny światowej nigdy nie wyblakła. Tylko w ten sposób możemy mieć pewność, że podobne bestialstwo nie wydarzy się już nigdy w dziejach ludzkości i „Mistrz” zdecydowanie podtrzymuje pamięć o nazistowskich zbrodniach. Przy tym nie jest lekturą jednostronną, gdyż autor nie boi się przyznać, że na swojej drodze w obozach Auschwitz, Neuengamme i Bergen-Belsen poznał też kilku Niemców, którzy znacząco mu pomogli.