czwartek, 28 października 2021

Igrzyska osobiście. Recenzja książki Tadeusza Olszańskiego

Tadeusz Olszański to obok Bohdana Tomaszewskiego i Bogdana Tuszyńskiego jeden z trzech legendarnych polskich dziennikarzy sportowych, którzy z każdego wydarzenia potrafili zrobić literackie dzieło sztuki. Jego wielokrotnie nagradzane tytuły, takie jak „Magia Sportu”, „Pięć olimpijskich kółek” czy „Magia igrzysk”, zna prawie każdy, kto czyta literaturę sportową. Wydawnictwo Studio Emka postanowiło przypomnieć dwie inne znakomite książki pana Tadeusza, wydając je pod jednym tytułem „Igrzyska osobiście”: „Osobista historia olimpiad” z 2004 roku oraz „Rachunek za igrzyska, czyli co się stało ze sportem” z 2012 roku.

Dwa w jednym

Nie ma co ukrywać, że wypuszczenie tych książek na rynek pod szyldem „Igrzyska osobiście” to udany zabieg marketingowy. Tutaj punkt dla wydawnictwa. Wiele osób, w tym ja, było przekonanych, że pan Tadeusz mimo sędziwego wieku po raz kolejny sięgnął po pióro i raz jeszcze przelał swoje bogate wspomnienia na papier. Nie tym razem, ale kto wie, może ten znakomity dziennikarz ma jeszcze w swoich szufladach jakieś nigdy niepublikowane wspominki sportowe, które kiedyś ujrzą światło dzienne? W każdym razie dałem się nabrać i wcale tego nie żałuję, bo żadnej z tych książek wcześniej nie czytałem, a obcowanie z literaturą sportową na tak wysokim poziomie to czysta przyjemność.

Książka rozpoczyna się od współcześnie napisanej przedmowy Honorowego Prezydenta Europejskiego Stowarzyszenia Prasy Sportowej, Jerzego Jakobsche, w której przybliża on czytelnikom sylwetkę autora książki i delikatnie wprowadza nas w jej tematykę. Przygotowuje tym samym czytelnika na specyficzny klimat, jaki panuje w dziełach tego wybitnego dziennikarza.

sobota, 16 października 2021

Październikowe premiery (cz. 2)

Rozpoczęła się druga połowa miesiąca, więc czas na kolejną część październikowych premier. Do książek, które były zapowiedziane już jakiś czas temu, dołączyła kolejna ciekawa pozycja, która już miała swoją premierę. Można powiedzieć jedno – będzie ciekawie! Więc bez przedłużania zapraszam do poczytania o szczegółach.

Tym razem zacznę od końca, bo też nie wypada umieścić autobiografii Włodzimierza Szaranowicza na innym miejscu niż pierwsze. 27 października do księgarni w całej Polsce trafi wywiad-rzeka słynnego komentatora, za którego przeprowadzenie odpowiada jego córka Marta Szaranowicz-Kusz. Biografia „Szaranowicz. Życie z pasją” to z pewnością jedna z najbardziej wyczekiwanych publikacji sportowych ostatnich lat. Dla mnie – absolutnie must read i uważam, że każdy szanujący się fan sportu powinien po tę pozycję sięgnąć w pierwszej kolejności. Historia Włodzimierza Szaranowicza ma wiele ciekawych wątków: bałkańskie korzenie, wychowywanie się w powojennej Warszawie, początki kariery dziennikarskiej w Polskim Radiu w redakcji, którą zarządzali Bohdan Tomaszewski i Bogdan Tuszyński, mnóstwo skomentowanych igrzysk olimpijskich i zawodów, a do tego oczywiście rozpowszechnienie w Polsce mody na NBA w latach 90. słynnym „Hej, hej, tu NBA!” oraz komentarz towarzyszący nam sobotnio-niedzielnymi popołudniami, gdy z wypiekami na twarzach śledziliśmy sukcesy Adama Małysza i Kamila Stocha. Już każdy z tych powodów z osobna mocno zachęca, by sprawdzić, co na 352 stronach napisali autorzy, a wszystkie na raz zapowiadają fenomenalną lekturę. Myślę, że fanów sportu nie trzeba specjalnie zachęcać do tej książki, bo dla czytelników niniejszego bloga powinna to być pozycja obowiązkowa. Okładkowa cena publikacji to 49,99 zł, ale w przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją znaleźć za niecałe 37 zł. W tej kwocie otrzymamy standardową książkę w miękkiej oprawie, ale możemy też pokusić się o zamówienie książki z serii SQN Originals w oprawie twardej. Wtedy trzeba liczyć się z wydatkiem 59,99 zł, ale autograf autora i e-book gratis powinny skutecznie zrekompensować różnicę. Za wydanie tej pozycji odpowiada Wydawnictwo SQN.

27 października do księgarni trafi również inna pozycja Wydawnictwa SQN, choć w zasadzie nieco okołosportowa. „Nie widzę przeszkód” to książka Marcina Ryszki, niewidomego sportowca (paraolimpijczyka w pływaniu, kapitana reprezentacji Polski w blindfootballu), komentatora TVP Sport i dziennikarza Weszło, w której napisaniu pomógł mu inny redaktor portalu: Jakub Białek. Tematyka? Życie osób niewidomych, o którym autorzy opowiadają z charakterystycznym dla Ryszki dystansem i poczuciem humoru. Już tytuły poszczególnych rozdziałów zdradzają („Czy po alkoholu widzę podwójnie?”, „Skąd wiem, że moja żona mi się podoba?”, „Czy niewidomy może grać w piłkę?”), że nie będzie to nudna lektura, w której dominuje cierpienie, ale pełna anegdot opowieść o radzeniu sobie z przeciwnościami losu. Marcin Ryszka jest idealnym przykładem kogoś, kto nie zamknął się w czterech ścianach, mimo że w wieku 5 lat całkowicie przestał widzieć. Stara się żyć normalnie i działa na rzecz innych osób niewidomych, prowadząc fundację Nie widząc przeszkód. Oprócz wątków sportowych, możemy z pewnością liczyć na te z życia prywatnego, a książka powinna spełnić ważną społecznie rolę, edukując czytelników w temacie niepełnosprawności. Całość liczy 320 stron, a okładkowa cena pozycji to 42,99 zł. Oczywiście książkę można kupić z 37% rabatem na LaBotiga.pl, czyli za nieco ponad 27 zł. Z pewnością warto, bo jak pokazał niedawny felieton na jednym z prawicowych portali, niektórzy rodacy nawet nie wiedzą, że istnieje coś takiego jak futbol osób niewidomych. Po lekturze przestaną już uchodzić za ignorantów, o ile oczywiście zadadzą sobie trud przeczytania książki.

wtorek, 5 października 2021

Październikowe premiery (cz. 1)

Dziesiąty miesiąc roku obfituje zwykle w wiele sportowych premier. W tym roku jest może nieco mniej nowości, ale za to procent perełek jest wśród nich zdecydowanie duży! Poczytajcie o tym, co ukaże się w pierwszych dniach października.

Zaczynamy od książki, która została zapowiedziana właśnie dziś. „Hiszpańskie drużyny, które zachwyciły świat” to piąta już pozycja w dorobku Leszka Orłowskiego, dziennikarza „Piłki Nożnej” i komentatora CANAL+ Sport. Po przybliżeniu legendarnych współczesnych drużyn FC Barcelony, Realu Madryt, Atletico Madryt i Sevilli, przyszedł czas na trzy inne kluby, które zapisały się złotymi zgłoskami w historii hiszpańskiej piłki. Najnowsza publikacja pana Leszka traktuje o Valencii, Villarealu i Deportivo La Coruna, a właściwie o konkretnych zespołach, które osiągały sukcesy na krajowym podwórku i w Europie. Dobrze pamiętamy Valencię z Canizaresem czy Mendietą, która dwukrotnie dotarła do finału Ligi Mistrzów, a po odejściu tego drugiego sięgała po mistrzostwa Hiszpanii. Mniej więcej w tym samym czasie El Depor triumfowało w lidze, a później grało swoje słynne mecze w Europie, odrabiając chociażby trzybramkową stratę w meczu z Milanem. Młodsi kibice mogą z kolei pamiętać marsz Villarealu do półfinału Ligi Mistrzów, którzy zakończył się po tym, jak Juan Roman Riquelme nie wykorzystał rzutu karnego w ostatnich minutach rywalizacji z Arsenalem. 20 października, czyli dzień premiery książki, będzie więc świętem wszystkich tych, którzy z sentymentem wspominają dawne czasy, gdy Kanonierzy grali jeszcze na Highbury, a Diego Forlan występował w ataku z numerem 5. Najnowsza publikacja Leszka Orłowskiego liczy 392 strony, a jej okładkowa cena to 39,99 zł. Wydana zostanie przez Wydawnictwo SQN w serii SQN Originals, a oznacza to, że będzie dostępna wyłącznie na LaBotiga.pl w okładkowej cenie. Nie ma co liczyć na obniżki, ale można otrzymać gratis zakładkę do książki i wersję elektroniczną „Hiszpańskich drużyn”.

Pozostając w piłkarskich klimatach, teraz coś o książce z polskiego podwórka. Przynajmniej połowicznie, bo autorem kolejnej październikowej premiery jest Brazylijczyk. Dokładnie 1 października ukazała się pozycja „Edi. Polski Brazylijczyk”. Kibice od razu skojarzą, o kogo chodzi – oczywiście o Ediego Andradinę, jednego z niewielu Brazylijczyków sprowadzonych przez Antoniego Ptaka do Pogoni Szczecin, który w Polsce zrobił autentyczną karierę. Przypomnijmy, piłkarz po opuszczeniu Portowców występował w Koronie Kielce, a następnie powrócił do Szczecina, by skończyć karierę w Mewie Resko i Chemiku Police (gdzie nie zaliczył oficjalnego występu). Trzeba jednak przyznać, że zawodnik miał naprawdę bogatą przygodę z futbolem, bowiem jeszcze przed przyjazdem nad Wisłę grał w Rosji i Japonii. Z pewnością ma o czym opowiadać, co wydobyć z niego próbował Mateusz Michałek, redaktor portalu Transfery.info. To właśnie on jest autorem świetnej książki „Koroniarze” poświęconej Koronie Kielce. Mam nadzieję, że jego najnowsza pozycja, która liczy 368 stron, będzie równie ciekawa. Na dedykowanej książce stronie internetowej możecie zamówić biografię za 44,99 zł lub z autografem piłkarza za 54,99 zł. Książka już jest w sprzedaży, a za jej wydanie odpowiada duet Mateusz Michałek & Paweł Machitko (ten drugi to redaktor naczelny portalu Transfery.info).

czwartek, 30 września 2021

„Lucjan Trela. Pancernik kieszonkowy ze Stalowej Woli”. Recenzja książki

Lucjan Trela to były pięściarz wagi ciężkiej, którego do dziś pamięta się głównie z dość niskiego wzrostu, niezwykłej zawziętości i ogromnego sprytu. Do historii przeszła jego walka z George’em Foremanem, która miała miejsce podczas igrzysk olimpijskich w Meksyku w 1968 roku. Do dziś temu pojedynkowi towarzyszy wiele legend, a ponad pół wieku od tamtego wydarzenia Janusz Stabno podjął się próby przybliżenia kibicom sylwetki Pancernika kieszonkowego.

Janusz Stabno to były pięściarz, a obecnie bokserski sędzia międzynarodowy, który w wolnych chwilach zajmuje się pisaniem książek o tej dyscyplinie sportu. Po biografiach Mariana Kasprzyka i Tadeusza Grzelaka oraz po dwutomowej książce o kaliskim boksie przyszedł czas na postać Lucjana Treli, jednego z najbardziej znanych polskich zawodników wagi ciężkiej w boksie olimpijskim. 

Opis walk zamiast prawdziwej biografii

Tytuł i okładka publikacji mogą sugerować, że jest to biografia tego znakomitego zawodnika, a ponieważ statystyczny współczesny kibic niewiele wie o życiu pana Lucjana, nastawiałem się na bardzo ciekawą lekturę i zacierałem ręce z radości, że dowiem się wielu nowych informacji. Niestety niczego o prywatnym życiu pana Lucjana się nie dowiedziałem. Gdyby tytuł brzmiał: „Pozbawiony emocji spis wszystkich walk Lucjana Treli”, to nie miałbym zbyt wielu krytycznych uwag, ale spodziewałem się, że poczytam trochę o pięciokrotnym mistrzu Polski, a nie tylko o jego walkach. Żeby jeszcze opis tych pojedynków był ciekawy, gdyby były one sportretowane z dużo większą precyzją, można by to przełknąć, ale niestety czytelnik otrzymuje coś w stylu fragmentów: „w tej walce Lucjan Trela przegrał, a w tamtej wygrał, a w następnej znowu wygrał, mimo że w pierwszej rundzie był liczony”. I tak, niestety, cały czas. Miałem wrażenie, że autor przeglądał starą prasę i przepisywał z niej wyniki poszczególnych zawodów. Nie tego oczekiwałem po tej książce, ale może po prostu mam za duże wymagania.

wtorek, 14 września 2021

Wrześniowe premiery (cz. 2)

Druga część tego miesiąca przyniesie kilka nowości, choć nie będzie to najbardziej owocna połówka w ostatnim czasie. Niemniej jednak warto zainteresować się pozycjami, które trafią w najbliższych dniach do sprzedaży, bo każda z nich jest wyjątkowa. A znajdzie się tutaj coś dla fanów futbolu, siatkówki oraz amp futbolu.

Zaczynamy od książki, która ukaże się 15 września. Każdy z kibiców piłkarskich doskonale zna Michaela Owena. Anglik nigdy nie był postacią specjalnie kontrowersyjną i nie brylował w mediach. Przylgnęła do niego raczej łatka grzecznego chłopca, choć niektóre decyzje, jak przejście do Manchesteru United, narobiły mu wrogów wśród kibiców jednego z poprzednich klubów, a mianowicie Liverpoolu. Dokładnie w połowie miesiąca nakładem Wydawnictwa SQN ukaże się u nas autobiografia napastnika zatytułowana „Michael Owen. Reset”. Piłkarz ma w niej po raz pierwszy zabrać głos na wiele ważnych tematów i, jak widać po recenzjach w Wielkiej Brytanii, udało mu się wywołać poruszenie niektórymi fragmentami. Chodzi chociażby o krytykę legendy Newcastle, Alana Scheara, i kibiców tego klubu. Nie są to jedyne mocne wątki w biografii, bowiem Owen ma się w niej odnieść do wszystkich nietrafionych decyzji (przejście do United, Realu Madryt), opowiedzieć o swoich problemach ze zdrowiem oraz innych przyczynach, które sprawiły, że złote dziecko angielskiej piłki nie spełniło pokładanych w nim nadziei. Wspomnienia zawodnika liczą 392 strony, a ich okładkowa cena to 42,99 zł. Tak już pozostanie, gdyż książka ukazuje się w serii SQN Originals, czyli będzie dostępna wyłącznie na LaBotiga.pl i to w okładkowej cenie. Zamawiając biografię, możemy jednak liczyć na specjalny gratis – podstawkę pod piwo nawiązującą do reprezentacji Anglii. Tłumaczeniem książki zajął się Radosław Chmiel, który wcześniej przełożył już kilka publikacji skierowanych do fanów Liverpoolu, m.in. autobiografię Stevena Gerrarda.

Kolejna z wrześniowych premier to coś dla fanów amp futbolu. Ta dyscyplina w ostatnim czasie zyskuje w naszym kraju sporą popularność, która z pewnością będzie rosnąć. Przyczyniają się do tego dobre wyniki naszej reprezentacji złożonej z graczy po amputacjach, a także fakt, że właśnie teraz w Krakowie odbywają się mistrzostwa Europy w tej dyscyplinie. Gdy piszę te słowa, Polacy są świeżo po wywalczeniu awansu do półfinału. To dobry prognostyk dla Wydawnictwa SQN, które na 17 września zaplanowało premierę pozycji „Amp Futbol. Jedną nogą w finale”. Publikacja to zbiór dwunastu historii ludzi związanych z amp futbolem w Polsce. Co warte podkreślenia, cały dochód ze sprzedaży publikacji przeznaczony zostanie na Stowarzyszenie Amp Futbol Polska, więc cel jest naprawdę szczytny. Zacnie prezentuje się również grono autorów tekstów w książce: Łukasz Olkowicz, Jakub Radomski, Leszek Milewski, Emil Kopański, Jakub Balcerski, Norbert Bandurski, Jakub Białek, Darek Faron, Monika Ochędowska, Mateusz Skwierawski, Michał Trela i Joanna Wiśniowska. To naprawdę utalentowani dziennikarze sportowi młodego pokolenia, którzy na 304 stronach w formie wywiadów lub reportaży postanowili opisać historie piłkarzy, którzy pomimo amputacji spełniają swoje sportowe marzenia. Okładkowa cena książki to 49,99 zł, ale w przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją znaleźć z niewielkim rabatem, dokładnie za 47,49 zł. W tej cenie otrzymamy publikację w twardej oprawie, dzięki której możemy przyczynić się do wsparcia ampfutbolistów.

wtorek, 7 września 2021

„Mistrz. Tadeusz «Teddy» Pietrzykowski”. Recenzja książki

Są takie książki, które głęboko zapadają w pamięć i zmuszają czytelnika do robienia sobie podczas lektury dłuższych przerw na przemyślenia. „Mistrz”, czyli biografia Tadeusza „Teddy’ego” Pietrzykowskiego, jest jedną z nich. Pamiętniki przedwojennego pięściarza, a później więźnia KL Auschwitz, opracowane przez jego córkę Eleonorę Szafran, fragmentami są porażające, mimo że od opisywanych w książce wydarzeń minęło już blisko 80 lat.

O Tadeuszu „Teddym” Pietrzykowskim słyszało wielu kibiców i fanów boksu. W 2012 roku ukazała się nawet książka „Bokser z Auschwitz”, w której Marta Bogacka przybliżyła krótko postać przedwojennego pięściarza, który w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu walczył na pięści z Niemcami, by przeżyć. Nigdy jednak nie poznaliśmy tej opowieści z pierwszej ręki (poza nielicznymi publikacjami prasowymi, np. serią tekstów w „Sportowcu” autorstwa Andrzeja Gowarzewskiego), mimo że Pietrzykowski zabiegał o to, by opublikować swoje wspomnienia. Pierwsze spisał tuż po wojnie, ale przekazane w ręce nieodpowiedniej osoby przepadły, o czym pisałem więcej w tym tekście. Bokser przelał swoje przeżycia na papier po raz kolejny, ale znów natrafił na niewłaściwą osobą i do wydania książki nie doszło. Dopiero po latach historię ojca postanowiła przedstawić szerszej publice Eleonora Szafran, a wraz z biografią „Mistrz” na ekrany kin trafił film o tym samym tytule, w którym w rolę głównego bohatera wciela się Piotr Głowacki. Książka, poza wstępem i zakończeniem, ma formę pierwszoosobową, co nadaje jej bardzo osobistego charakteru. Mimo że zamieszczone w książce zapiski mistrza poczynione zostały wiele lat po zakończeniu II wojny światowej, opisane są tak żywo, że łatwo się domyślić, iż wydarzenia lat 1939-1945 siedziały mocno w Pietrzykowskim aż do jego śmierci.

KL Auschwitz, Neuengamme i Bergen-Belsen

Paradoksem książki jest fakt, że czyta się ją szybko, a jednocześnie wolno. Szybko, gdyż napisana jest bardzo sprawnie, wciąga i zaciekawia. Wolno, ponieważ opisywane w niej wydarzenia są tak drastyczne, przerażające i przygnębiające, że niemal po zakończeniu każdego rozdziału trzeba robić przerwę na przemyślenia. Ostatni raz z literaturą obozową miałem styczność w liceum i od tamtej pory, prowadząc sielskie życie w czasach pokoju, nie wracałem zbyt często pamięcią do dramatycznych wspomnień więźniów niemieckich obozów śmierci. Podczas lektury „Mistrza” obrazy z dzieł chociażby Hanny Krall powróciły. To dobrze, gdyż jednym z celów Tadeusza Pietrzykowskiego było sprawienie, by pamięć o wydarzeniach II wojny światowej nigdy nie wyblakła. Tylko w ten sposób możemy mieć pewność, że podobne bestialstwo nie wydarzy się już nigdy w dziejach ludzkości i „Mistrz” zdecydowanie podtrzymuje pamięć o nazistowskich zbrodniach. Przy tym nie jest lekturą jednostronną, gdyż autor nie boi się przyznać, że na swojej drodze w obozach Auschwitz, Neuengamme i Bergen-Belsen poznał też kilku Niemców, którzy znacząco mu pomogli.

piątek, 3 września 2021

Bohater Tadeusz „Teddy” Pietrzykowski. Pięć niezwykłych historii z książki „Mistrz”

Biografia Tadeusza „Teddy’ego” Pietrzykowskiego, przedwojennego pięściarza, więźnia numer 77 obozu koncentracyjnego w Auschwitz, mrozi krew w żyłach od początku do końca. W książce „Mistrz” nie brakuje dramatycznych historii, znanych postaci i brutalnej prawdy o niemieckich bestialstwach dokonanych na Polakach i Żydach. Oto pięć niezwykłych opowieści autora, który przeżył obozowe piekło.

1. Ta pierwsza walka w obozie

Tadeusz Pietrzykowski trafił do KL Auschwitz 14 czerwca 1940 roku. Pierwsze miesiące były najgorsze. Sytuacja „Teddy’ego” zaczęła się poprawić po pierwszej walce w obozie, która miała miejsce w marcu 1941 roku. Przeciwnikiem Polaka był Walter Dünning, niemiecki kryminalista, pełniący w Oświęcimiu funkcję kapo. Był zdecydowanie lepiej odżywiony od Pietrzykowskiego, gdyż ważył ok. 70 kilogramów, podczas gdy jego rywal ledwo dobijał do 50 kilogramów. Ale to właśnie głód był głównym motywatorem „Teddy’ego” do tego, by stanąć do walki. „Towarzyszyła mi jedna natrętna myśl: za walkę dają chleb. Byłem głodny. Głodni byli również moi koledzy”, wspominał pięściarz. Polak podjął rękawicę, choć wszyscy wokół pukali się w czoło, nie dając mu najmniejszych szans. Gdyby poległ, prawdopodobieństwa śmierci w obozie dramatycznie rosło. „Wygrana walka dawała szansę zdobycia w obozowej społeczności pozycji ułatwiającej przeżycie”, wyjaśniał Pietrzykowski. Już pierwsza runda spowodowała, że na Polaka wszyscy zaczęli patrzeć inaczej – ktoś, kto jak poprzedni przeciwnicy Dünninga był z góry skazany na porażkę, zaprezentował znakomitą technikę, umiejętnie się broniąc i trafiając rywala. W drugiej rundzie „Teddy” rozkwasił rywalowi nos. „Uderzyłem jak zwykle kilka razy lewym prostym, potem poszedłem prawym prostym, następnie lewym sierpem. I o dziwo cios doszedł, Walter nie zdołał go uniknąć”, czytamy w „Mistrzu”. Niemiecki przedwojenny pięściarz uznał porażkę i był pod wrażeniem umiejętności Tadeusza. Zaprosił go do swojego bloku i dał pół bochenka chleba oraz kawałek mięsa. Niemcy poklepywali polskiego pięściarza po plecach, a inny kapo, Otto Küsel, nazajutrz załatwił przeniesienie do komanda, gdzie praca była dużo lżejsza. Pietrzykowski podzielił się chlebem ze współwięźniami i odtąd jego los w obozie był nieco lepszy – mógł liczyć na lepsze wyżywienie, a nawet odbywał treningi, pracując w stadninie i ćwicząc uderzenia na… krowich zadkach. W Auschwitz odbył łącznie ponad czterdzieści walk, wykorzystując swoją pozycję, by pomagać innym. Po latach pisał: „Widzę tę walkę we wspomnieniach, każdy szczegół, gest, ruch. Czuję atmosferę, słyszę wszystkie dźwięki. Nie można jej wykreślić z pamięci, tak jak się pozbywa balastu dziesiątków innych pojedynków”. Po zakończeniu II wojny światowej napisał nawet list do swojego pierwszego rywala, którego odnalazł w Niemczech, ale ten niestety pozostał bez odpowiedzi…

2. Uratowanie ojca Maksymiliana Kolbe

niedziela, 29 sierpnia 2021

Wrześniowe premiery (cz. 1)

Wakacje powoli dobiegają końca, więc w wydawnictwach czas również zaczyna biec coraz szybciej. Widać to po zapowiedziach na ten miesiąc, gdyż tylko w pierwszej części miesiąca możemy się spodziewać kilku premier. To dopiero początek, bo wiem, że na tym się nie skończy. Na razie jednak o tych pozycjach, które zostały już zapowiedziane.

Zaczynamy od mocnego uderzenia – dosłownie i w przenośni. W miniony piątek do kin trafił film „Mistrz” inspirowany historią Tadeusza „Teddy’ego” Pietrzykowskiego, więźnia obozu koncentracyjnego w Auschwitz. 1 września ukaże się książka o tym samym tytule „Mistrz. Tadeusz 'Teddy' Pietrzykowski” przygotowana przez Eleonorę Szafran, córkę Pietrzykowskiego. Fani sportu jego historię mogą poznać nie po raz pierwszy. W 2012 roku ukazała się książka Marty Bogackiej „Bokser z Auschwitz: losy Tadeusza Pietrzykowskiego”. Tym razem niesamowitą historię przedwojennego boksera, który w obozie stoczył kilkadziesiąt zwycięskich walk, również z obozowymi kapo, poznamy z pierwszej ręki. Autorka w swojej książce cytuje bowiem odkryte zapiski ojca, dzięki czemu publikacja nabiera absolutnie unikatowego charakteru. Dotychczas historię Pietrzykowskiego znaliśmy głównie z relacji osób trzecich, a on sam stał się inspiracją do powstania dziesiątek dzieł literatury czy kinematografii. Teraz wreszcie będziemy mieli szansę poznać punkt widzenia głównego bohatera, co będzie niezwykle cennym doświadczeniem. Książka będzie liczyć 304 strony, a jej okładkowa cena to 39,99 zł. W przedsprzedaży na LaBotiga.pl można ją jednak znaleźć już za niecałe 30 zł. Publikację wydaje Ringier Axel Springer Polska.

Pozostając w bokserskich klimatach lat minionych, pora na biografię innego pięściarza. 10 września ukaże się opowieść o Lucjanie Treli, mistrzu Polski w kategorii ciężkiej, olimpijczyku z Meksyku. To właśnie w 1968 roku podczas igrzysk miała miejsce najsłynniejsza walka boksera ze Stalowej Woli. W pierwszej rundzie Polak rywalizował bowiem ze słynnym George’em Foremanem, późniejszym zdobywcą złotego medalu i dwukrotnym zawodowym mistrzem świata wagi ciężkiej. Nie tylko o tym traktować będzie jednak książka napisana przez Janusza S. Stabno. Taką przynajmniej mam nadzieję, bo zamiast opisu liczącej 278 stron biografii, mamy fragment wspomnianej walki z Amerykaninem. Cóż, pozostaje samemu sprawdzić, co znajdzie się w książce zatytułowanej „Lucjan Trela. Pancernik kieszonkowy ze Stalowej Woli". Okładkowa cena tej pozycji nie jest niska – to 49,90 zł. Wydaje się jednak, że dla fanów boksu nie powinna stanowić zapory nie do przejścia - w końcu nie było dotychczas u nas książki o tym sportowcu, co sprawia, że jest swego rodzaju novum. Za wypuszczenie na rynek publikacji odpowiada Wydawnictwo Wojownicy.

niedziela, 22 sierpnia 2021

"Pod prąd. Prawdziwa historia Martina Lewandowskiego i federacji KSW". Recenzja książki

Młode pokolenie kojarzy KSW jako sprawnie działającą federację, po której zawsze można się spodziewać profesjonalizmu. Ale czy siedemnaście lat temu też tak było? Grzegorz Sobieszek – felietonista, ale także współzałożyciel sieci klubów zajmujących się sportami walki - postanowił przybliżyć czytelnikom sylwetkę jednego z założycieli KSW, Martina Lewandowskiego, a przy okazji przedstawić historię Konfrontacji Sztuk Walki od powstania aż po dzień dzisiejszy.

KSW to prężnie rozwijająca się federacja MMA, która w mieszanych sztukach walki zdominowała rynek w Polsce, a wiele osób twierdzi, że również i w Europie. Od siedemnastu lat Konfrontacja Sztuk Walki przygotowuje gale, które z roku na rok stoją na coraz wyższym poziomie, nie tylko sportowym, ale również organizacyjnym. Nie każdemu znane są początki tej organizacji, niezbyt często mówi się o tym, z jakimi borykano się problemami i ile pracy kosztowało, aby dotrzeć do tego miejsca, gdzie federacja znajduje się obecnie. Publikacje o polskim MMA ukazują się sporadycznie na rynku wydawniczym. Właściwie oprócz książek Joanny Jędrzejczyk i wspólnej pracy Mameda Chalidowa ze Szczepanem Twardochem nic ciekawego się nie pojawiło. Dobrze, że postanowiono ten rynek urozmaicić.

Życie Lewandowskiego i historia gal KSW

„Pod prąd” rozpoczyna się od przedstawienia życiorysu Martina Lewandowskiego. Otrzymujemy wiele informacji o naszym bohaterze, o których nawet zagorzali fani MMA mogli wcześniej nie wiedzieć. Myślę, że zdecydowana większość będzie usatysfakcjonowana dialogiem prowadzonym między autorami. Z każdą kolejną przeczytaną stroną robi się coraz ciekawiej i ciężko się oderwać od treści, bo trzeba w tym miejscu nadmienić, że Martin miał w młodości bardzo ciekawe życie. W dalszej części książki dowiemy się więcej o pracy Lewandowskiego w Hotelu Marriott i o tym, w jakich warunkach narodził się pomysł stworzenia polskiej potęgi mieszanych sztuk walk. Od tego rozdziału aż do końca będziemy czytać o kolejnych galach KSW i przeróżnych sytuacjach, które tym galom towarzyszyły. Jedne historie będą wesołe, inne smutne, a w kolejnych powieje grozą. Opisy gal nie są szczegółowe, co z jednej strony jest dobre, bo nie wieje nudą. Z drugiej jednak chciałoby się poczytać trochę więcej pikantnych szczegółów, których Martin nie może zdradzić, gdyż mogłoby to negatywnie wpłynąć na wizerunek dynamicznie rozwijającej się firmy. Niestety nie wszystkie gale zostały opisane. Niektóre z nich całkowicie pominięto, o innych wspomniano jednym zdaniem. Dla mnie to minus, bo jeśli już opisujemy poszczególne eventy, to nie powinniśmy nic pomijać, gdyż wszystkie gale miały jakiś wpływ na to, jak teraz wygląda KSW.

środa, 18 sierpnia 2021

„Kama”, czyli Kamila Skolimowska. Recenzja książki o mistrzyni olimpijskiej z Sydney

Czy o sportowcach, którzy odeszli w młodym wieku, powinno się pisać książki? Autorzy biografii Kamili Skolimowskiej udowadniają, że można to zrobić w dobrym stylu, nawet jeśli materiału z oczywistych względów nie jest zbyt wiele. „Kama” to pozycja, którą czyta się bardzo szybko i która trafi nie tylko do kibiców, ale też do sporego grona kobiet.

Pisanie książek o postaciach takich jak Skolimowska czy wcześniej Arkadiusz Gołaś („Przerwana podróż” Piotra Bąka) wymaga dużego wyczucia. Łatwo stworzyć laurkę, bo w końcu przyjęło się, że o zmarłych mówi się w naszym kraju dobrze albo wcale. Zwłaszcza o ludziach, którzy odeszli młodo w dramatycznych okolicznościach, jak właśnie utalentowany siatkarz czy pierwsza mistrzyni olimpijska w rzucie młotem. Dziennikarze „Gazety Wyborczej” – Beata Żurek i Tomasz Czoik – uniknęli jednak stworzenia hagiografii. W biografii „Kama” ustami swoich rozmówców nie przedstawiają Kamili Skolimowskiej jako wielkiej sportsmenki pozbawionej wad. Piszą o jej sportowym talencie, ale jednocześnie młodzieńczej bezczelności, którą  cechowała się na początku swojej kariery. Choć książka nie jest szczególnie obszerna (da się ją przeczytać w 2-3 godziny), warto po nią sięgnąć. Dobra reporterska robota autorów sprawiła, że poznajemy różne oblicza „Kamy” i jej charakter, który objawiał się nie tylko w kole, ale również w życiu prywatnym.

Rodzice wyznaczyli sportową drogę

Mocną stroną wszystkich biografii wypuszczanych przez Wydawnictwo Agora jest odpowiednie rozłożenie akcentów między życiem prywatnym a sukcesami zawodowymi: sportowymi czy górskimi. Tak było m.in. z książką o Antonim Piechniczku czy portretami polskich himalaistów: Krzysztofa Wielickiego, Jerzego Kukuczki czy Macieja Berbeki. Tak jest również z „Kamą”, w której to publikacji na początku poznajmy historię rodziców Kamili (poznali się, a jakże, na zgrupowaniu). Jest ona niezwykle istotna dla losów głównej bohaterki, bo fakt, że matka Teresa trenowała rzut dyskiem, a ojciec Robert był sztangistą, uwarunkował jej życiową drogę. Rodzice Kamili są zresztą jedyni z ważniejszych narratorów tej opowieści, prowadząc czytelnika przez wszystkie etapy kariery późniejszej mistrzyni olimpijskiej. Ale nie jedynymi.

Jaka była Kamila Skolimowska?